Home » Projecten

Tikkende tijdbom

‘Tikkende tijdbom’, ‘armageddon’, ‘naderend tipping point’ – als het over klimaatverandering gaat, gebruiken journalisten graag metaforen om dit complexe probleem voorstelbaar te maken. Vaak gaan die vergezeld van alarmerende foto’s van een vuurzee of ijsbeer op een smeltende ijsschots. Heldere boodschap, niets meer aan doen, zou je denken. Maar wetenschappelijk onderzoek laat zien dat veel van die in de journalistiek gebruikte metaforen en beelden niet effectief zijn. Ze roepen vooral angst op en kunnen verlammend werken. Reden voor mensen om berichten over klimaat te mijden. In het journalistieke living lab van Fontys Journalistiek & het Nationaal Klimaat Platform onderzoeken we daarom de invloed van taal en beelden uit de klimaatjournalistiek op Nederlandse jongeren.

Dat doen we door allereerst een content- en visuele analyse over een periode van zes jaar uit te voeren van de gebruikte klimaatmetaforen en -beelden op ad.nl, nos.nl en nu.nl (de door jongeren veel geraadpleegde kanalen). Vervolgens testen we in focusgroepen de effectiviteit van metaforen en beelden. En wel op twee zeer uiteenlopende festivals: Zwarte Cross (mogelijk gemaakt door SIA Innofest) en Lowlands (met NWO-subsidie). Ter plekke lokken we festivalgangers onze DOKA in en laten we ze op een snelle en speelse manier (via de zogenaamde Q-sorting-methode) beelden en metaforen ranken. Tegelijkertijd worden ze geïnterviewd over hun intuïtieve keuzes.

Daarnaast gaan we experimenteren met nieuwe vormen van klimaatjournalistiek. Voor het Nationaal Klimaatplatform ontwikkelen we een teambuildingsspel dat gebaseerd is op de Climate Reality Game die Al Gore ontwikkelde. Daarin bedenken (jonge) spelers met behulp van random hulpbronnen (denk aan 100 spiegeltjes, 5 minuten zendtijd bij Shownieuws, een luchtballon) samen oplossingen voor de gevolgen van lokale klimaatproblemen die zich nu al of in de nabije toekomst voordoen. Ook hier testen we het spel door observatie en via korte interviews om op die manier te leren hoe jongvolwassenen tegen het onderwerp aankijken en wat hen activeert.